Erken Tanı, Eğitim ve Meme Kanseri İlişkili Lenfödem Tedavisi
Meme kanseri tedavisi sonrası uygun gözetim ve müdahale ile birlikte hastaya ilgili eğitimlerin verilmesi, meme kanseri ilişkili lenfödemin erken tanısında çok önemlidir. Ayrıca hastanın yaşam kalitesinin, lenfödemin ve ikincil tedavi masraflarının azaltılması açısından eğitim, erken tanı ve gözetim çok önemlidir.
Yapılan bir araştırmaya göre hiç eğitim almamış meme kanseri hastaları, eğitim almış hastalarla kıyaslandığında eğitim alan hastaların lenfödem belirtileri ciddi oranda azalmıştır. Araştırmacıların vardığı en önemli sonuçlardan biri meme kanseri ilişkili lenfödemde hasta eğitiminin önemli ve belirleyici bir faktör olduğudur. Bu konuda eğitim almış kadınlarda kol şişmesi, kol ağırlığı, bozulmuş omuz hareketi ve meme şişmesi gibi şikayetler ciddi oranda azalmıştır. Yine yapılan bir araştırmaya göre meme kanserli kadınların yalnızca %57’si lenfödem hakkında gerekli eğitimi almıştır.
Bilimsel çalışmalara göre meme kanseri ameliyatı sonrası görülebilen lenfödemin azaltılmasında manuel lenf drenaj, skar masajı ve omuz egzersizleri etkili yöntemlerdendir. Aynı zamanda yapılan çalışmalar ameliyat sonrası yapılan omuz egzersizlerinin bir hafta ertelenmesinin lenfödem riskini azalttığını ve erken egzersiz zamanlamasının lenfödem oluşumu konusunda önemli bir yere sahip olduğunu göstermektedir.
Araştırmacılar çok hassas bir ölçüm teknolojisi olan perometri kullanmış, meme kanseri ilişkili lenfödemin tespiti için ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası önlemlerin çok önemli olduğu sonucuna varmışlardır. Ayrıca lenfödem kolluğu kullanan kadınların kollarındaki şişkinliğin gözle görünür oranda azaldığı gözlemlenmiştir.
Erken tanı ve tedavinin maliyet tasarrufuna etkisi konusunda ülkemizde henüz bir çalışma yapılmamıştır. Öte yandan meme kanseri ilişkili lenfödemde erken tanı ve tedavinin hastanın bütçesine olan olumlu etkisi çok açık ve net bir şekilde görülebilmektedir. Yurtdışında yapılan bir araştırmada meme kanserine yakalanan ve meme kanserine yakalandıktan sonra lenfödem gelişen iki faklı grup incelenmiştir. Bu araştırmada sağlık sigortası verilerinden yola çıkarak analizler ve hesaplar yapılmış ve hastalar 2 yıl boyunca incelenmiştir. Meme kanserine ilişkili lenfödem gelişen hastaların sağlık harcamaları gelişmeyen hastalara kıyasla 2 kat artmıştır. Bu araştırma bize erken tanı ve eğitimin ne kadar önemli olduğunu gözler önüne sermektedir.